DŽEMAT ŽEPA

Džemat Žepa se nalazi
trideset i tri kilometra sjevero-istočno od Rogatice, smješten u žepsku
kotlinu, okruženu planinama: Žep, Javor. Strmica i Devetak.

Dolazak u Žepu moguć je iz pravca Rogatice putem preko planine Sjemeć i putnom komunikacijom Sarajevo – Sokolac – Han Pijesak.

Džematu Žepa pripadaju
sela: Žepa, Stop, Vrelo, Čavčići, Purtići, Slap, Pripečak, Ribioc,
Vratar, Laze, Ljubomišlje, Štitkov Do i Polje.



Prije posljednje oružane
agresije na Republiku Bosnu i Hercegovinu Žepa je imala 2330 muslimana,
koji su činili 95% od ukupnog broja stanovnika. Posljednja agresija na
Bosni i Hercegovinu i izgon Žepljaka sa svojih ognjišta ovaj broj je
sveo na 250 domaćinstava.

Ne postoje pouzdani
podaci o gradnji prve džamije u Žepi. Prema predajama koje se prenose sa
generacije na generaciju prva džamija u Žepi sagrađena je u XVI
stoljeću. To je bila jedna od dvije vojne džamije uz Drinu, dimenzija
16X16 m., sa kamenim zidovima debljine 1 m. U svojoj dugoj povijesti
rušena je i paljena. Nakon Drugog svjetskog rata naporima džematlija
džamija je obnovljena. U toku posljendje agresije na Republiku Bosnu i
Hercegovinu, 28. jula 1995. godine nakon izgona muslimanskog
stanovništva iz Žepe, džamija je minirana i potpuno porušena. Uz potporu
humanitarne organizacije BIRDS iz Islamske Republike Iran džamija je
temeljito rekonstruisana i svečano otvorena 31. septembra 2002. godine.

Dugi period vojne opsade
Žepe i potpuna blokada svih puteva zahtijevali su jedinstvenu vojnu,
administrativnu ali i jedinstvenu organizaciju vjerskoga života. Najviši
organ IVZ u opkoljenoj regiji Žepa bio je Odbor na čijem je čelu bio
prof. Ago Podžić, predsjednik, te glavni imam h. Ramiz ef. Dumanjić i
imami Mehmed ef. Hajrić i softa Jusuf Jusupović. Mehmed ef. Hajrić kao
imam u tom teškom periodu bio je pomoćnik za moral u komandi IV
bataljona žepske brigade, apotom i pomoćnik za moral u komandi Prve
žepske lahke brigade. Aktivan vjerski život bio je snažna potpora
herojskoj borbi naroda Žepe. Tokom mjeseca ramazana 1414. H. ili
februara 1994. godine na dvadeset mjesta u enklavi Žepa klanjala se
teravija. Stotine mladih ljudi u nekoliko odjeljenja pohađalo je kurs
Kur’ana i završilo hatmu. Vjerska nastava odvijala se i u drugim selima
poput Čavčića i Purtića. Sama džamija u Žepi, iako konstantno
granatirana, bila je centar vjerskih i kulturnih dešavanja. U njoj su se
održavali mevludi, večeri ilahija i kasida. Tokom trogodišnjeg perioda
opsade vrijedno je radio Hor Slapovi Žepe i KUD Leptir. Na čelu sa r. Mehmedom ef. Hajrićem tokom opsade Žepe izašlo je i 14 brojeva lista Minaret koji se zbog malog broja štampanih primjeraka čitao i proslijeđivao iz ruke u ruku.

U periodu od 1941. do
1992. godine u Žepi su aktivno kao imami i muallimi radili: Muhamed ef.
Konaković, Esed ef. Imamović, Sulejman ef. Hodžić, Munib ef. Balta, Ali
ef. Ahmetović, Ejub ef. Štitkovac, Omer ef. Hodžić, Munib ef. Ohranović,
Ramiz ef. Dumanjić i Mehmed ef. Hajrić.

Imamsku i hatibsku
dužnost, od maja 2000. godine, na temeljima porušene Žepske džamije, a
kasnije u džamiji, sve do decembra 2004. godine, bez bilo kakve naknade
obavljao je rahmetli hadžija Abid Halilović. Povremeno su Hamed ef.
Efendić, muftija Goraždanski i imami iz Goražda predvodili džumu namaz u
pomenutom periodu.

Od januara 2005. godine,
pa sve do 08. septembra 2006. godine, bez naknade je imamsku, hatibsku i
mualimsku dužnost obavljao Mehmed ef. Omanović, iz Visokog.

Od 15. septembra 2006. godine imamsku, hatibsku, mualimsku i vjeroučiteljsku dužnost u Žepi obavlja Edin ef. Šljivar.

Žepa je rodni kraj
jedinog hafiza na cijelom tom području, hfz. Saliha Halilovića,
svršenika prestižnog Univerziteta Al-Azhar, a danas drugo imama Begove
džamije u Sarajevu.

Imena koja slijede samo
su dio bogate žepske lepeze, alima, ljekara, inžinjera, oficira,
pravnika, ekonomista i biznismena koji su ostavili snažan pečat na
poslijeratni razvoj Žepe i njezine okoline: r. Ejub Štitkovac, novinar
Tanjuga i publicista, dopisnik Dojče Vele, pisac i autor romana Zlovrh i
zbirka pjesama o Žepi, dr. Bećir Haljić, poznati ljekar u Kliničkom
Centru Koševo, dr. Ibro Heljić, ljekar u Državnoj bolnici Sarajevo,
prof. dr. Jusuf Žiga, profesor na Stomatološkom fakultet Univerziteta u
Sarajevu, dr. Ferid Otajagić, bivši ministar Ministarstva prostronog
uređenja Federacije Bosne i Hercegovine, Ahmed ef. Halilović, prof.
arapskog jezika u Gazi Husrev-begovoj medresi u Sarajevu i istaknuti
prevodilac, Nezim ef. Halilović Muderris, dugogodišnji direktor Vakufske
direkcije, hatib džamije Kralj Fahd u Sarajevu i istaknuti ratni
komandant IV Muslimanske slavne brigade u Konjicu, dr. Benjamin Kulovac
specijalista urolog u Kliničkom Centru Koševo, Zejnil ef. Čolić, poznati
šejh, general Sifet Podžić, komandant Oružanih snaga Bosne i
Hercegovine, Dževad Brgulja, oficir bivše vojske i jedan od ključnih
oficira u žepskoj brigadi, Nihad ef. Halilović, svršenik Al-Azhara i
mnogi drugi.

Danas se u džematu Žepa klanjaju dnevni namazi, džuma, teravija i bajrami.

U Džematu Žepa je u
2006. i 2007. godini obnovljena i stavljena u funkciju vakufska zgrada,
dimenzija 15X7 m., sa slijedećim sadržajima: kancelarija Medžlisa IZ-e
Žepa sa bibliotekom, imamski stan, tri apartmana sa 8 ležajeva i dva
poslovna prostora u kojima su otvoreni: prodavnica mješovite robe i
kafana. Federalno Ministrastvo za izbjeglice i raseljena lica je u te
svrhe doniralo značajan dio građevinskog materijala, dok su ostatak
potrebnih sredstava obezbijedili: Iranska ambasada u Sarajevu, Vakufska
direkcija Sarajevo i Džematski odbor Žepa.

U džematu se organizira
godišnji mevlud u povodu proklanjavanja džamje, obilježavaju mubarek
noći, organiziraju iftari i druge vjerske i kulturne aktivnosti.